Związek Akademicki "Pro Patria", inicjatorami założenia Związku w X 1980 była grupa studentów, prowadzących dotychczas działalność w Ruchu Młodej Polski (RMP): Marek Jurek, Krzysztof Nowak, Piotr Mierecki, Piotr Walerych, Marek Broda i Jarosław Fiszer. Komunikat - podpisany przez Komitet Założycielski ZA "Pro Patria" – informujący o powstaniu tej organizacji, ukazał się z datą 21 X 1980. Informowano w nim, że sytuacja która powstała "w wyniku przełomu sierpniowego stworzyła nowe możliwości w dziedzinie samoorganizacji społeczeństwa". Jednocześnie założyciele organizacji zadeklarowali, że nie stanowiła ona konkurencji dla NZS, a członkostwo w "Pro Patrii" nie wykluczało możliwości działania w NZS. Pod przedmiotowym dokumentem podpisało się 19 studentów UAM – członków Komitetu Założycielskiego ZA "Pro Patria" UAM. Organizacja została zarejestrowana przez rektora UAM 1 III 1981. Jej przewodniczącym został Marek Jurek. ZA "Pro Patria" był organizacją ideowo-wychowawczą, której statutowym celem było "formowanie i upowszechnianie nowoczesnej, integralnej myśli patriotycznej, opartej na podstawie katolickiej etyki społecznej". Jedną z form jej działalności było organizowanie prelekcji. Do Poznania zaproszono między innymi Marię Moczulską i Aleksandra Halla. "Pro Patria" prowadziła również niezależną działalność wydawniczą – w 1981 na UAM ukazywało się pismo zatytułowane "Pod prąd". Jego redaktorami byli: Marek Broda, Piotr Mierecki i Marek Robak. W tym samym roku na AE, wspólnie z NZS i NSZZ "S", wydany został "Biuletyn Informacyjny". Z ramienia "Pro Patrii" w jego redakcji był Wiesław Polakiewicz. Część członków "Pro Patrii" działała jednocześnie w NZS i w l. 1980-1981 obie organizacje ze sobą współpracowały. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowano kilku członków "Pro Patrii", organizację rozwiązano, a Marek Jurek ukrywał się przez kilka miesięcy. Działalność "Pro Patrii" była rozpracowywana przez SB w ramach SOS krypt. "Fiszbin". Zadaniem SB było m.in. "prowadzenie działań destrukcyjnych w celu rozbicia związku od wewnątrz". W działaniach operacyjnych SB wykorzystywała przede wszystkim TW ps. "Kuba" i TW ps. "Paweł", a także TW ps. "Aleksander", TW ps. "George" i TW ps. “Hubert". według Przemysław Zwiernik w Encyklopedia Solidarności
 Statut: